by De zon ziet er verrassend filamenteus en poreus uit in een reeks nieuwe afbeeldingen van ‘s werelds krachtigste zonnetelescoop. Het is bijna griezelig.
De Daniel K. Inouye zonnetelescoop observeert de zon vanaf het Hawaiiaanse eiland Maui sinds de opening in 2020. Dat jaar maakte het observatorium de opnamen met de hoogste resolutie die ooit van de zon zijn gemaakt, waarbij het oppervlak in ongekend detail te zien is.
De eerste video hieronder toonde borrelend zonneplasma, elke cel zo groot als Texas. Maar dat was nog maar het begin.
Het National Solar Observatory (NSO) heeft vrijdag de nieuwste beelden van de telescoop vrijgegeven, die een geheel nieuwe kant van de zon laten zien.
Close-ups van stervende zonnevlekken
Je hebt bijvoorbeeld misschien een zonnevlek van ver gezien, zoals die in de onderstaande afbeelding.
Maar van dichtbij, met de Inouye-telescoop, zien zonnevlekken eruit als een helse afgrond met een dikke rand van vurige ranken.
Zonnevlekken zijn gebieden op het oppervlak van de zon waar het magnetische veld zo sterk is dat het de atmosfeer van de zon bijna verstikt, waardoor het gebied koeler en donkerder lijkt dan de omgeving.
Een zonnevlek is eigenlijk geen gat, maar het ziet er wel zo uit. Deze donkere, gapende kloof in het midden van de zonnevlek wordt ‘umbra’ genoemd – de schaduw – en de omringende draadachtige structuren zijn ‘penumbra’.
Zonnevlekken vormen, evolueren en sterven voortdurend op de zon.
Daarom: “Je kunt nooit meer exact dezelfde zonnevlek waarnemen. Elke zonnevlek is als zodanig een beetje anders, ook afhankelijk van de ‘leeftijd’ of ‘evolutionaire fase’ waarin de zonnevlek zich bevindt”, zegt Alexandra Tritschler, hoofdonderzoeker bij het NSO. Insider gedeeld in een e-mail.
De Inouye-telescoop heeft zijn volledige potentieel nog niet eens bereikt. Volgens het persbericht van het NSO zit het nog in een overgangsfase waarin de volledige bedrijfsvoering zal worden ingericht. Maar het kan al genoeg details vastleggen om aan te tonen dat de zonnevlek in de bovenstaande afbeelding waarschijnlijk aan het sterven is.
De telescoop vergroot de afbeelding hierboven en laat zien dat de donkere vlekken naast de grote zonnevlek geen halfschaduw hebben – wat suggereert dat het fragmenten zijn van de grotere vlek van de umbra. Dit betekent dat de zonnevlek aan het verdwijnen is en waarschijnlijk tot een einde zal komen.
Waarnemingen als deze kunnen nuttig zijn voor het voorspellen van ruimteweer. Zonnevlekken kunnen explosieve uitbarstingen of overstromingen van magnetische velden en elektrisch geladen deeltjes veroorzaken die magnetische schade aan de aarde kunnen veroorzaken. Dit kan soms leiden tot radio-uitval, verlammende elektriciteitsnetten, verwarrende gps en het uit de baan slaan van satellieten.
Een andere Inouye-afbeelding legde de vroege signatuur vast van een rottende zonnevlek: een ‘brug van licht’. Dit is het spoor van helder materiaal — plasma met een hogere temperatuur — dat door de zonnevlek eronder snijdt. Het is waarschijnlijk dat de umbra in fragmenten zal uiteenvallen.
Donkere dunne draden En Bijna zonnevlekken
Dan zijn er bijna-zonnevlekken. Dit zijn kleine donkere vlekken op het oppervlak van de zon waar magnetische velden geconcentreerd zijn, maar niet sterk genoeg om de ranken van een halfschaduw te vormen. Dit worden poriën genoemd.
“Poriën zijn in wezen zonnevlekken die geen halfschaduw hebben gehad of nooit zullen hebben”, schreef NSO in haar persbericht.
De volgende afbeeldingen tonen enkele van deze poriën naast een ander fenomeen: donkere, dunne plasmafilamenten in de lagere atmosfeer van de zon. Deze “fibrillen” worden waarschijnlijk gecreëerd door de poriën op het onderliggende oppervlak.
Laten we nog eens kijken naar deze fibrillen in de zonneatmosfeer. Ze wijzen naar de netwerken van magnetische velden eronder.
Van dichtbij gezien laten ze de zon bijna op een schilderij lijken.
Rustige gebieden van de zon
De minder actieve of “rustige” delen van de zon zien eruit zoals op onderstaande afbeelding. Heet plasma stijgt op uit de diepte en vormt deze kernachtige bellen op het oppervlak.
Naarmate het bubbelende plasma afkoelt, neemt de dichtheid ervan af, waardoor het via de donkere paden tussen de cellen weer onder het oppervlak valt.
Volgens het NSO zijn deze beelden slechts een “kleine fractie” van de gegevens uit Inouye’s eerste observatiecyclus. Wetenschappers geloven dat de waarnemingen van Inouye hen zullen helpen de magnetische velden van de zon en de aanjagers van fakkels die zonnestormen op aarde veroorzaken te begrijpen.
De telescoop zal verbluffende beelden van onze ster blijven terugsturen.
“Om het volledige potentieel van de telescoop te realiseren, verwachten we dat de komende jaren erg spannend zullen zijn”, zei Tritschler.
Lees het originele artikel op Business Insider
